Stan swobodny (wolny) – domyślny stan, w którym podawane są wymiary i zależności geometryczne każdej zdefiniowanej na rysunku technicznym części. Inaczej mówiąc – o ile nie podano inaczej, narysowany detal nie jest w żaden sposób zamocowany czy ograniczony – jest wolny w przestrzeni.

Natomiast niekiedy zdarza się, że detal na rysunku zdefiniowany jest w stanie zamocowanym – a więc weryfikacja wszystkich wymagań musi odbyć się w dokładnie w odpowiednim zamocowaniu.  Dlaczego? Ponieważ większość detali, które produkujemy to elementy większych zespołów, a więc detale muszą ze sobą współpracować tworząc mechanizmy. Niektóre zależności i „właściwości” geometryczne spełnione są po odpowiednim zamocowaniu, a więc po wprowadzeniu odpowiednich naprężeń (chcemy zweryfikować wymiary detalu w stanie, w którym detal będzie rzeczywiście pracować).

Jeżeli jakikolwiek zdefiniowany na rysunku wymiar czy zależność geometryczna ma być zweryfikowana w stanie zamocowanym, należy dokładnie określić parametry stanu zamocowanego – na których powierzchniach dokładnie detal ma być zamocowany i jakie ma spełniać założenia. Takie wymaganie określa się najczęściej poprzez odpowiednie zapisy w notkach czy uwagach rysunkowych.

Niejednokrotnie spotyka się na rysunku wymaganie czy też wymóg zamocowania detalu do jego weryfikacji, ale z kilkoma wyjątkami – a więc, niektóre wymagania  należy weryfikować w stanie swobodnym. Dokładnie w takiej sytuacji zastosowanie ma modyfikator F a więc modyfikator stanu swobodnego (F = free state).

Wymaganie geometryczne oznaczone tym modyfikatorem staje się wyłączone z wymagania ogólnego, które  wymaga zamocowania detalu do weryfikacji.

Modyfikator stanu swobodnego jak i uwagi o zamocowaniu detalu spotykane są oczywiście najczęściej na rysunkach detali niesztywnych, a więc tych np. wykonanych z blach. Takie komponenty po prostu łatwo ulegają odkształceniom już po obróbce mechanicznej, czyli np. po wyjęciu z uchwytu obróbczego.  

Praktycznie wymagania geometryczne, gdzie ma zastosowanie stan swobodny, oznacza się modyfikatorem F w ramce tolerancji: