Zadanie:
Zmierzona wartość wykonanej średnicy wynosi Ø10,15 mm, natomiast zmierzona wartość pozycji osi średnicy, wynosi Ø0,50 mm.
Pytanie brzmi: Czy zmierzona odchyłka pozycji osi otworu mieści się w granicach tolerancji zależnej? Ile wynosi wartość tolerancji zależnej (dla wymagania pozycji) w tym przypadku?
Inaczej zadając pytanie: czy detal jest zgodny z rysunkiem? Dlaczego tak/nie?
Nie, ponieważ oś otworu powinna znajdować się w cylindrycznym polu tolerancji o średnicy 0,25 mm. Środek pola tolerancji znajduję się w pozycji teoretycznie dokładnej, opisanej wymiarami nominalnymi 10 mm od bazy -B- oraz 25 mm od bazy -C-. Pole tolerancji musi pozostawać prostopadłe do bazy -A-.
Odpowiedź nie do końca zgodna – a co z zasadą maksimum materiału?
Detal dobry.
Tolerancja pozycji 0,25 mm została powiększona o bonus równy 0,4 mm (10,15-9,75=0,4) i wynosi teraz 0,65 mm (0,25+0,4). Tak więc zmierzona wartość pozycji osi średnicy, wynosząca Ø0,50 mm jest mniejsza od dopuszczalnej 0,65 mm.
Tak jest, detal zgodny. Na dokładnie takiej analizie polega ocena odchyłek (w interpretacji „osiowej”).