fbpx
Ładowanie…

Rysunek Techniczny GD&T/GPS

Szkolenia online: PODSTAWY - GD&T - ADVANCED - ISO286 - CHROPOWATOŚĆ POWIERZCHNI
przewiń w dół

Interpretacja rysunku a odniesienia do strategii pomiarowych

Czy mówienie o interpretacji rysunku technicznego bez odniesienia do strategii pomiarowych ma sens?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy przeanalizować parę podstawowych zagadnień związanych z GD&T. Czym jest wymiarowanie i tolerowanie geometryczne? Jest to język zapisu konstrukcji – z jednej strony instrukcja, jak dana część ma wyglądać po wyprodukowaniu. Jest to geometryczna definicja wyrobu.

Natomiast….nie można zapominać, iż proces wytwarzania produktów składa się finalnie z dwóch nierozerwalnych podprocesów: produkcji oraz kontroli. Samo wyprodukowanie to tylko połowa sukcesu. Druga połowa to umiejętność sprawnego udowodnienia zgodności produktu. W przypadku produkcji masowej – należy udowodnić zgodność z dokumentacją techniczną, czyli z rysunkiem. I tak dochodzimy do kolejnego punktu:

Z drugiej strony musimy również wiedzieć, jak daną instrukcję odczytać, jak zweryfikować czy dany wyrób został wykonany dokładnie tak jak jest to zdefiniowane na rysunku. To właśnie GD&T jest narzędziem, pozwalającym jednoznacznie orzekać o zgodności wyrobu. Aby prawidłowo to zrobić należy oczywiście rozumieć sens poszczególnych wymagań.

Prosty przykład – proszę sprawdzić średnicę danego otworu. Nie powinno to stanowić problemu – pomiar średnicy. Nie jest to jednak tak proste zadanie jak może się wydawać. Od razu narzuca się pytanie – jaką dokładnie średnicę (wg jakiego algorytmu)? Średnicę średnią? Wpisaną? Opisaną? Wymiar dwupunktowy? Średnicę średnią wg jakiego algorytmu – Gauss? Być może wymiar czynny – pasowania? A może do pomiaru użyć średnicówki trzypunktowej?

Przykład nr 2: Proszę sprawdzić pozycję danego otworu. Nic prostszego? Czym jest pozycja otworu…co dokładnie należy sprawdzić? Pozycję powierzchni otworu? Pozycję osi otworu? Jakiej osi – rzeczywistej czy może jednak osi zastępczej elementu przyległego? Czy pozycja otworu z modyfikatorem RFS to to samo, co pozycja osi otworu z modyfikatorem MMC?

Odpowiedzi na te pytania są na rysunku – należy je tylko poprawnie odczytać.

Konstruktor zadając odpowiednie wymaganie na rysunku musi pamiętać nie tylko o możliwości wykonania danego elementu (technologiczność konstrukcji), musi również wziąć pod uwagę możliwości pomiaru danego wymagania (nie zapominając jednocześnie o jego funkcji).

Te dwa przykłady dobitnie pokazują, iż mówienie o interpretacji rysunku technicznego bez wspominania o strategiach pomiarowych (jak mierzyć charakterystyki) a także bez odniesień do technologiczności konstrukcji nie ma zbyt większego sensu. Zawsze należy pamiętać, że aby dobrze zrozumieć istotę poszczególnych zapisów należy odpowiedzieć sobie na 3 podstawowe pytania:

  • Jak wygląda pole tolerancji,
  • gdzie jest pole tolerancji,
  • co w polu tolerancji ma się znajdować (co kontrolujemy).

O tych 3 kluczowych pytaniach musi pamiętać konstruktor zadając wymaganie oraz metrolog, starając się zweryfikować zgodność danej charakterystyki.

Dodaj komentarz